Daniëlle van de Ven en Roy Paalman zijn sinds 2013 bij Vion aan de slag met duurzame inzetbaarheid. 

Werk maken van de duurzame inzetbaarheid (DI) van medewerkers is een veel besproken onderwerp binnen organisaties. Het wordt meegenomen in strategische jaarplannen – HR-rapportages staan bol van dit begrip – maar ook in de media wordt geregeld aandacht besteed aan duurzame inzetbaarheid. Maar wat betekent het nou precies? Daniëlle van de Ven en Roy Paalman van Vion leggen het uit.

Beeld: Lotte van Keulen en Vion

De wereld om ons heen verandert. Alles gaat snel en verandering is de enige constante. Om mee te kunnen blijven bewegen binnen de dynamiek van alledag is het van belang dat je als individu vitaal, vaardig en wendbaar bent. Want zo ben je in staat om mee te bewegen. In een continu veranderende, vitale sector als de levensmiddelenindustrie, is deze weerbaarheid en wendbaarheid een must om overeind te blijven en in te kunnen spelen op de ontwikkelingen van vandaag én morgen.

Daniëlle van de Ven (HR-Manager) en Roy Paalman (HR-Director) zijn sinds 2013 bij Vion aan de slag met duurzame inzetbaarheid. Vion, producent van vlees, vleesproducten en plantaardige alternatieven, met productielocaties in Nederland, Duitsland en België, onderschrijft het belang van DI en werkt er dagelijks aan.

Vanuit Paalmans toenmalige rol als bestuurslid bij Stichting Food & Feed Noordoost-Brabant maakte hij, na eerder al gewerkt te hebben met het thema Levensfasebewust Personeelsbeleid, kennis met duurzame inzetbaarheid. “Ik werd geïnspireerd door de mogelijkheden die dit kon bieden voor Vion, en wist direct: Hier moeten we iets mee!”

Samen met zijn HR-team ging Paalman aan de slag om werk te maken van duurzame inzetbaarheid. Na het bepalen van een visie en strategie rondom DI en het aanhaken van de directie, werden de eerste concrete acties uitgezet. Er startte een pilot bij de slachterij van Vion in Boxtel en bij ENCEBE Vleeswaren (een dochterbedrijf van Vion). De eerste stap hierin was het uitleggen van duurzame inzetbaarheid aan medewerkers door middel van concrete voorbeelden en het toelichten wat je er in de praktijk mee kunt. Om dat bewustwordingsproces op gang te brengen werd een campagne gestart met ludieke filmpjes die op de schermen in de bedrijfskantines werden getoond, met als doel om medewerkers aan het denken te zetten. De reacties hierop waren positief, wat smaakte naar meer.

En dus ging Vion op zoek naar een partner. “We hadden een professionele partij nodig die met ons meedacht: Hoe gaan we van A naar B op het gebied van duurzame inzetbaarheid? Wat willen we onze medewerkers meegeven? En hoe passen we dit praktisch toe?”. De juiste samenwerkingspartner vond Vion in Wecreate Consulting uit Zeist. “Wecreate heeft veel ervaring met duurzame inzetbaarheid en heeft goede, concrete ideeën over hoe je dit toepast op de werkvloer. Daar werden we enthousiast van”, vertelt Paalman. “Het is belangrijk om te kunnen vertrouwen op een partner die expert is op een gebied waar je zelf nog niet zoveel vanaf weet. Dit partnerschap heeft ons naast een grote veranderslag op het gebied van DI, ook veel waardevolle inzichten gebracht.”

Investeren in medewerkers

Vion_Ik blijf vers poster

In eerste instantie leek het lastig om DI te laten landen binnen Vion. Van de Ven: “Onze medewerkers hadden een beperkt beeld van wat het begrip daadwerkelijk inhield. Men associeerde vitaliteit alleen nog maar met gezonde voeding in de kantine. En wendbaarheid met het mogelijk verplicht moeten doen van ander werk, soms zelfs buiten Vion. Deze koudwatervrees kan een eigen leven gaan leiden als je medewerkers geen goede uitleg geeft. Duurzame inzetbaarheid biedt zoveel meer. Wij zien het écht als een investering in onze medewerkers.”

Met als doel om de organisatie verder kennis te laten maken met duurzame inzetbaarheid, werden er laagdrempelige kennistafels georganiseerd tijdens de lunchpauze, maar ook onder werktijd. Medewerkers gingen onder begeleiding van een expert, met elkaar in gesprek over DI. Op basis van deze input werden er workshops ontwikkeld waarin bepaalde thema’s verder werden uitgediept. “Zo hadden we een workshop ‘ontdek je talent’, waarin de interesses en kwaliteiten van onze medewerkers buiten hun werkzaamheden bij Vion centraal stonden. Er was bijvoorbeeld een medewerker die het voetbalteam van zijn zoon coachte en tijdens de workshop geprikkeld werd om dit talent voor leiderschap ook op de werkvloer toe te passen. Of de workshop ‘werken: een lust of een last’, waarin we met elkaar in gesprek gingen over de fysieke belasting die ons werk kent en hoe je daar mee om kan gaan middels praktisch toepasbare tips.”

Een actieve rol van medewerkers is essentieel om een succesvol beleid op het gebied van duurzame inzetbaarheid vorm te geven. Vion onderstreept hierin ook de positieve impact die leidinggevenden op hun teams kunnen hebben. “Hier hebben we bewust op ingezet”, zegt Van de Ven. “Onze leidinggevenden uit de pilotbedrijven volgden een training duurzaam leiderschap. Belangrijk onderdeel hierin is het voeren van het goede gesprek. Leidinggevenden hebben geleerd om thema’s als vitaliteit en weerbaarheid, vaardig en wendbaar zijn en passie en motivatie met medewerkers te bespreken. Zowel informeel tijdens het werk of bij de pauze als in formele setting tijdens een voortgangsgesprek. Ze kennen het beleid en ons DI-aanbod en weten medewerkers te motiveren om hier gebruik van te maken.”

Ik Blijf Vers

Vion_Ik blijf vers logo

Na de pilots in Boxtel werd deze aanpak op lokaal niveau bij de andere productielocaties in Nederland uitgerold. In 2019 ontstond de behoefte om duurzame inzetbaarheid bij Vion naar een hoger niveau te tillen. “We gingen samen met ons HR-team en de productielocaties op zoek naar de kern: wat betekent DI voor ons? We wilden niet blijven hangen in de voor de hand liggende thema’s zoals gezonde voeding, maar dit juist koppelen aan een groter gedachtegoed”, vertelt Paalman. “De wereld om ons heen verandert en wij, ook onze medewerkers, moeten hierin mee. Met een knipoog naar ons product werd een campagne gelanceerd genaamd: ‘Ik Blijf Vers’. Weg van het containerbegrip duurzame inzetbaarheid en heel concreet: hoe zorgen we dat we met elkaar fit blijven? Fit als in gezond, maar ook als in ‘passend’, de Engelse vertaling van het woord. ‘Ik Blijf Vers’ sluit daar mooi bij aan.”

Vions ‘Ik Blijf Vers’-campagne bestaat uit drie pijlers: Vaardig en Wendbaar, Vitaal en Weerbaar en Passie en Motivatie. Alle acties binnen ‘Ik Blijf Vers’ kun je ophangen aan één of meerdere van deze thema’s. Dit zorgt voor benodigde verdieping, zonder de concrete focus te verliezen, zo vertelt Van de Ven: “Naast dat zo’n campagne leuk is, moet het natuurlijk ook concreet en passend zijn. Al onze productielocaties maken zelf afspraken hoe zij werken aan de inzetbaarheid van hun medewerkers. Hiervoor gebruiken we de ‘Ik Blijf Vers’-roadmap, waarin concrete doelstellingen worden geformuleerd waar we als organisatie met elkaar aan werken om vaardig en wendbaar, vitaal en weerbaar en met passie en motivatie te blijven werken. Door de koppeling tussen roadmap én doelstellingen te maken tijdens onze MT-overleggen, werken we elke dag concreet aan de realisatie hiervan. Niet alleen HR geeft invulling aan de inzetbaarheid van medewerkers, deze verantwoordelijkheid wordt MT-breed gedragen.”

Naast banners, flyers, posters en filmpjes op de schermen in de kantines hebben alle medewerkers een ‘Ik Blijf Vers’-werkboekje. Hierin staan, op basis van de drie thema’s, praktische tips, maar ook opdrachten die medewerkers motiveren om concreet aan de slag te gaan. Neem bijvoorbeeld de strippenkaarten, die je in kunt zetten voor een interessante cursus of om een dagje mee te kijken op een andere afdeling. Er zit ook een spelelement in de campagne. Zo kunnen medewerkers vernieuwende ideeën inbrengen om hun werk nog leuker te maken en hier een mooie prijs mee winnen. Voor de coronapandemie werd er in het kader van passie en motivatie een fotohokje in de kantine gezet waar collega’s met elkaar op de foto konden. Van deze beelden werd een ‘wall of fame’ gemaakt, wat het teamwork een enorme boost gaf. “De drijvende kracht achter de ‘Ik Blijf Vers’-campagne is de input van onze medewerkers. Dit vinden we enorm belangrijk! Zonder hen lukt het gewoonweg niet. Daarom zijn onze O.R.’s ook een belangrijke sparringspartner in de vormgeving van ons DI-beleid”, aldus Van de Ven.

De landelijke ‘Ik Blijf Vers’-campagne heeft ook zichtbaar effect op lokaal en individueel niveau. De drempel om met elkaar in gesprek te gaan over inzetbaarheid is veel lager geworden. Dit maakt het makkelijker om medewerkers de juiste support te bieden. Het levert mooie praktijkvoorbeelden op, zegt Van de Ven met een glimlach. “Een paar jaar terug was er een collega die bij ons aan de (productie)lijn werkte en door wilde groeien. We voerden een gesprek met hem, waaruit bleek dat hij graag monteur wilde worden. Dit hebben we kunnen realiseren: tot op de dag van vandaag werkt hij met veel plezier voor onze technische dienst! Een goed voorbeeld van het ontwikkelen van je vaardigheden om wendbaar te blijven.”

Vion wil in de toekomst verder met duurzame inzetbaarheid en kijkt om zich heen naar passende vervolgstappen. “Er zijn natuurlijk talloze mogelijkheden. DI is én blijft een bewegend proces. We zien er naar uit om dit onderwerp in de toekomst verder te gaan ontwikkelen”, zegt Paalman. Concrete ambities zijn er al wel. Zo is er bijvoorbeeld een programma ‘Culture and Leadership’ in ontwikkeling, waarin duurzame inzetbaarheid een centrale rol speelt. Vion ziet dit als een mooie manier om duurzame inzetbaarheid verder te integreren binnen haar organisatie, op nationaal én internationaal niveau. Het is namelijk de bedoeling dat het programma ook uitgezet wordt in Duitsland, waar het onderwerp duurzame inzetbaarheid nog wat meer in de kinderschoenen staat. Kortom: mooie ambities om trots op te zijn, waarmee Vion wendbaar én weerbaar blijft voor de toekomst.

Vion als koploper

De impact van ‘Ik Blijf Vers’ is groot, en niet alleen binnen Vion. Op een gegeven moment ontving Paalman zeer regelmatig de vraag of hij als gastspreker wilde komen vertellen over het DI-beleid van Vion. “Ik ben bij verschillende organisaties langs geweest, binnen én buiten de foodsector. Ons verhaal over ‘Ik Blijf Vers’ levert enthousiaste reacties op. Hieruit blijkt dat we écht vooruitstrevend aan de weg timmeren op het gebied van duurzame inzetbaarheid in Nederland”, zegt hij trots.

Altijd op de hoogte blijven?