Het is een misvatting te denken dat mensen vooral via het eten van vlees antibiotica-resistente bacteriën oplopen. Overdracht van ESBL's gebeurt met name tussen mensen onderling. Die conclusie presenteerde een onderzoeksconsortium vorige week tijdens het ESBLAT-symposium.
Door Cécile Janssen - Foodlog
ESBL staat voor Extended Spectrum Bèta-Lactamase. Dat zijn enzymen, geproduceerd door bepaalde bacteriën, die bacteriën resistent maken tegen sommige antibiotica. Ongeveer 5% van de mensen draagt ESBL's bij zich in de darmen. Als deze mensen een infectie oplopen, kan behandeling moeilijker blijken. Vooral kwetsbare mensen met een verminderde weerstand behoren tot de groep die risico loopt.
De onderzoekers van het ESBLAT-consortium, een samenwerkingsverband tussen de universiteiten van Wageningen en Utrecht, het RIVM, het UMC Utrecht en de Gezondheidsdienst voor Dieren, onderzochten hoe de verspreiding van ESBL's in zijn werk gaat. Ze onderzochten in totaal 39 verschillende bronnen, van gezelschapsdieren en wilde vogels via vlees tot het oppervlaktewater. Ze ontdekten dat ESBL’s overal voorkomen: binnen de veehouderij, in het milieu en bij de mens zelf.
Maar de ESBL’s in de veehouderij en in vlees blijken genetisch in veel opzichten te verschillen van die bij de mens. Daarentegen vonden de onderzoekers wel grote overeenkomsten tussen de ESBL's van gezonde dragers en mensen met een infectie. Daaruit concluderen ze dat de overdracht van ESBL's naar mensen voornamelijk tussen mensen onderling plaats vindt. Dat staat haaks op het idee dat mensen een ESBL-besmetting oplopen door het eten van met ESBL's besmet vlees.
"Dat mensen vooral ESBL’s zouden krijgen door het eten van (kippen)vlees blijkt een misvatting. Wanneer het vlees goed wordt verhit en er voldoende hygiënisch gewerkt wordt in de keuken, is de kans klein dat mensen aan ESBL’s worden blootgesteld", schrijft het RIVM.
Veehouders en slachthuismedewerkers hebben wel een grotere kans om vee-gerelateerde ESBL's bij zich te dragen. Zwemmen is geen directe risicofactor voor een ESBL-besmetting. ESBL's komen in het oppervlaktewater via lozing van gezuiverd afvalwater uit het riool, maar ook doordat mest van dieren hierin terecht kan komen. Omdat de concentraties echter laag zijn is het risico gering. Hetzelfde geldt voor omwonenden van veehouderijbedrijven. Zij hebben geen verhoogde kans om ESBL's bij zich te dragen die via de veehouderijbedrijven in het milieu terecht zijn gekomen, meldt Resource.
Het ESBLAT-onderzoek maakt deel uit van 1Health4Food, een publiek-privaat onderzoeksconsortium op het gebied van dier- en volksgezondheid. Het volledige onderzoek is hier te downloaden.
Foto: 'Conclusies ESBL-overdracht', #ESBLAT, Twitter