LTO dreigt minister Schouten buiten de deur te zetten

11 oktober 2019 Foodlog
Foto: Carola Schouten, Flickr

Het is menens in Nederland. De nette boeren van LTO Nederland dreigen de minister buiten de deur te zetten, terwijl de minister hen tijdens het 1 oktober-protest nog naar de mond sprak en zei dat ze trots op haar boeren was. Onderstaand het persbericht dat boerenblad Nieuwe Oogst gisteravond liet verschijnen. De boerenprotesten komen overal op. Coöperatiedirecteuren vrezen hun leden. Volgens de boeren - en de door het ministerie gefinancierde Wageningse Universiteit - dragen ze geweldig bij aan de verduurzaming van Nederland. Meer dan andere industrietakken. Toch moeten boeren nu fors inleveren. Dat pikken ze niet. Inmiddels steunt zelfs de radicale Farmers Defence Force het oude keurig-conservatieve bolwerk van de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO). Het wordt een hete herfst.

LTO Nederland roept het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) op de inspanningen van de diverse sectoren binnen de land- en tuinbouw en de voorstellen die de landbouwsector eerder bij het ministerie heeft neergelegd, zeer serieus te nemen. Als dat niet gebeurt kan het ministerie niet meer als gesprekspartner worden beschouwd.

Het niet onderkennen van de opgestelde landbouwbrede plannen van LTO Nederland, de sectorplannen en de door de verschillende sectoren zelf reeds genomen stappen om de emissie van onder andere stikstof terug te dringen, leidt niet alleen in de varkenshouderij tot onbegrip en woede.

Er zijn grote zorgen en er heerst veel onzekerheid over wat de voorgestelde maatregelen nu en in de toekomst concreet voor boeren en tuinders gaan betekenen. Het draagvlak om in gezamenlijkheid te werken aan stikstofreductie en verduurzaming neemt door de halsstarrige en weinig coöperatieve houding van het ministerie snel af. De inspanningen die alle sectoren al hebben gedaan mogen niet voor niets zijn geweest. De agrarische sector moet kunnen rekenen op een betrouwbare overheid die niet steeds nieuwe – soms tegenstrijdige – wetgeving opstapelt die een lange termijnkoers onmogelijk maakt.

Inname dier/fosfaatrechten en schrappen latente ruimte onacceptabel

Stikstof mag niet aan fosfaat- of dierrechten worden gekoppeld en er mag geen latente ruimte worden ingenomen. Deze twee cruciale punten heeft LTO Nederland hard weggelegd bij LNV. Maar inmiddels lijkt de provinciale politiek hiermee al aan de haal te gaan. LNV zal hierop meer sturing moeten geven. Het innemen van dier/fosfaatrechten in relatie tot extern salderen heeft verstrekkende gevolgen voor de reeds uitgevoerde investeringen, de actuele bedrijfsvoering en de doorontwikkeling naar toekomstbestendige bedrijven die een belangrijke bijdrage leveren aan verduurzaming en reductie van emissie. De diverse sectoren zijn buitengewoon actief aan het werk om duurzame bedrijven te ontwikkelen die kunnen rekenen op steun uit de samenleving. LTO Nederland ziet het als haar taak en verantwoordelijkheid om tot het uiterste te trachten via politiek en ministeries het tij te keren. Vooralsnog stappen we dus niet op uit lopende gesprekken met het ministerie.

Meer meetpunten stikstofneerslag

Het besluit van minister Schouten om meer meetpunten te gaan installeren is een belangrijke stap voorwaarts. Alleen op basis van harde cijfers, onderzoek en volledige transparantie is het mogelijk een eerlijke gebiedsgerichte aanpak rond Natura2000-gebieden te creëren die zowel voor de korte als de lange termijn op draagvlak bij de boeren en tuinders kan rekenen.

LTO Nederland roept het ministerie op recht te doen aan de inspanningen die alle sectoren hebben ondernomen. Minister Schouten moet dan ook met reële voorstellen komen rond interne en externe saldering waarmee de sector verder kan. LTO Nederland sluit niet uit dat ook andere sectoren, of zelfs LTO Nederland als geheel, het voorbeeld van de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) zullen volgen en alle overleg met LNV tot nader order zullen opschorten. Om dit te voorkomen is het nodig dat het ministerie van LNV op korte termijn, dat wil zeggen uiterlijk 1 november 2019, serieus tegemoet komt aan de voorstellen van LTO Nederland en vanuit daar meer helderheid en zekerheid aan de sector biedt.

Ook de Nederlandse Zuivelorganisatie laat de minister weten verbijsterd te zijn. In een brief aan de minister over haar stikstofbrief van afgelopen vrijdag schrijft de organisatie:

Wanneer wij uw brief goed hebben geïnterpreteerd, constateren wij dat in geval van extern salderen, andere partijen buiten de landbouw ongelimiteerd stikstofruimte kunnen kopen in de landbouw. In dit vrije marktmechanisme zullen partijen met de grootste financiële armslag de winnaar worden met als gevolg een leegloop van de veehouderijsectoren en indirect het platteland.

Daarbovenop constateren wij, dat wanneer externe saldering plaatsvindt tussen private partijen, dus ook tussen melkveehouders, altijd 100% van de fosfaatrechten gekoppeld aan de betreffende productielocatie worden ingenomen. Hiermee wordt de sector volledig op slot gezet. Voor melkveehouders is dan geen ontwikkelruimte meer aanwezig voor investeringen ten behoeve van de verdere verduurzaming van de sector, mede met het oog op de klimaatafspraken en kringlooplandbouw.
Met deze interpretatie van de brief moeten wij tot de conclusie komen dat er blijkbaar in dit land geen plaats en geen perspectief meer is voor een dynamische, duurzame en innovatieve melkveehouderij.

Wij kunnen ons dat niet voorstellen. Het grote geld gaat het platteland regeren en de veestapel wordt ongestructureerd verkleind zonder een relatie te leggen naar het probleem waar het om gaat: de stikstofdepositie op Natura 2000 gebieden.

Tot slot is het gewenst om de onzekerheden over de meet- en berekenmethodiek weg te nemen en hierover op korte termijn brede overeenstemming te krijgen.

Altijd op de hoogte blijven?